Zoals altijd was het hoofddoel om met de docenten uit de diverse landen samen te komen en informatie uit te wisselen over lopende en komende projecten op academisch, literair en educatief vlak. Niet alleen diverse docenten, maar ook tal van master studenten, promovendi en postdocs hebben een bijdrage geleverd aan de bijeenkomst. Naast de docenten van MediterraNed en daarbuiten waren aanwezig: Maaike Meijer (keynote speaker), Inge Schilperoord (auteur van Muidhond, 2015) en Patrice Toye (regisseur van de gelijknamige film, 2019), Jo Sterckx (Taalunie) en Anton Broos (ontwerper van ons logo).
Aan de vooravond van de bijeenkomst hebben zij die al gearriveerd waren op woensdagavond 19 februari samen gegeten in pizzeria La Scaletta, Via Treviso.
Donderdag 20 februari 2020, Ex-Vetrerie Sciarra, Via dei Volsci 122
Na een inleidend woord door Francesca Terrenato werd de Bijeenkomst geopend door Stefano Asperti (decaan van de Faculteit van Letteren en Filosofie, Sapienza Universiteit), dhr. Joost Flamand (ambassadeur Nederland), mw. Birgit Stevens (posthoofd Ambassade België), Geert De Proost (Vlaamse Afvaardiging), Giovanni Solimine (Dipartimento Lettere e culture moderne, Sapienza Universiteit), Asker Pelgrom (KNIR), en Jo Sterckx (Taalunie). Het startschot werd gegeven door Maaike Meijer met de lezing “Gewonde mannen. Anti-helden in de Nederlandse literatuur”, met bijzondere aandacht voor het werk van Wessel Te Gussinklo en W.F. Hermans.
Hierna ging het panel Historische Taal- en Letterkunde (chair Francesca Terrenato) van start met bijdragen van Francesca Barresi (“God als vrouw: de Strophische Gedichten van Hadewijch”; haar gebruik van een gender reversal suggereert niet alleen dat ze mogelijk voor een vrouwelijk publiek schreef, maar ook een besef van de gelijkenis van mannen en vrouwen voor hun Schepper), Marco Prandoni (“«Of de Moerjanen so saft sijn als de luy segghen»: etniciteit en gender bij de representatie van zwarte mannen en vrouwen in Bredero’s toneelstukken”; met bijzondere aandacht voor het samenspel van etniciteit en gender bij de representatie van de “Afrikaanse ander” in Bredero’s werk), Giovanni Ratti (“De roemer van Anna Roemers Visscher en de kunst opvoeding van jonge vrouwen in de Republiek”; analyse van haar talent als kunstenaar, meester van kalligrafie, tekening, borduurwerk maar vooral als glasgraveur), en Lorenzo Nespoli (“Het Japansch- Nederlandsch - Een nieuw communicatiemiddel tussen VOC-agenten en Japanse prostituees”; de rol van de vrouw in de contacten tussen Oost en West).
Na de lunch volgde het panel Moderne en Hedendaagse Letterkunde (chair (Marco Prandoni) met bijdragen van Franco Paris (“«Man-Maagd was hij, tweeslachtig en enkeldubbel». Over het androgyne in de boeken van Couperus”; naar aanleiding van de literaire bewerking van het androgyne ideaal), Luigi Cecca (“Vrouwelijke gedaantes in de Nederlandse avant-garde: het geval van Nelly van Doesburg”; over Nelly’s rol in Theo’s werk en in het beheren van zijn nalatenschap), Ece Ertem (“Waarheidsproblematiek in Frank Westerman, Stikvallei”), Annaclaudia Giordano (“Naima El Bezaz: taboes zijn er om doorbroken te worden”; met aandacht voor haar inzet om tradities, taboes en stereotypen te deconstrueren), Mustafa Gulec (“Gender in Dinsdag van Elvis Peeters; tekst en vertaling”), en Herman van der Heide (“Opgesteld of ongesteld? Het genderperspectief in Nachoem Wijnbergs Afscheidswedstrijd”; het genderperspectief van deze bundel en de rol van de vrouw bij de benadering van het voetbalspel als allegorie voor leven en verlossing).
Het avondmaal werd aangeboden door dhr. Frank Carruet, Ambassadeur België, in de fabelachtige ambiënce van zijn residentie met uitzicht op het Capitool, de Palatijnse heuvel en het Forum Romanum.
Vrijdag 21 februari 2020, Ex-Vetrerie Sciarra, Via dei Volsci 122
De ochtendsessie opende met een gesprek met Inge Schilperoord en Patrice Toye (chair Leen Spruit). Na fragmenten van de roman (voorgelezen door de auteur) en enkele scènes uit de film (gekozen door de regisseur), ontspon zich een indringend gesprek met beiden, waarna een boeiende discussie met het aanwezige publiek volgde.
Na de koffiepauze begon deel 1 van het panel Taal-, Vertaalkunde en Kritiek (chair Dolores Ross) met bijdragen van Mieke Daniels (“Over negatie, gender en informatiestructuur”; over de achteropgeplaatste negatie en de rol van gender), Jaap van Marle (“Over het affectief gebruik van het neutrale (‘onzijdige’) persoonlijke voornaamwoord met betrekking tot vrouwen”; in het bijzonder over het niet-denigrerende aspect hiervan in Zuid-Nederlandse dialecten), en Suze Anja Verkade (“De perceptie van de vrouw in de Nederlandse fraseologie”; hoe vrouwen naar voren komen in Nederlandse spreekwoorden, idiomatische uitdrukkingen en collocaties).
Na een voedzame lunch, aangeboden door de Vlaamse Afvaardiging, presenteerde Jo Sterkcx de ondersteuningsactiviteiten van de Taalunie, waarna men vragen kon stellen. De middag werd besloten met een regiovergadering van MediterraNed.
Het avondprogramma voltrok zich in de residentie van de Nederlandse Ambassadeur, waar wij werden verwelkomd door de ambassadeur Joost Flamand. Marco Prandoni ging uitgebreid in op de kersverse publicatie Cultura letteraria neerlandese. Autori, testi e contesti, verzorgd door M. Prandoni en R. Dagnino (Hoepli, Milaan, 2020), waarna Herman van der Heide ons inlichtte over de nieuwe reeks vertaalde Nederlandse poëzie Lyra Neerlandica (Raffaelli Fazi, Rimini). Hierna werden we verrast op het geweldige concert van Merel van Dijk met liedjes van en over vrouwen in de Nederlandstalige muziektraditie. Ten slotte mochten we ons tegoed doen aan het door de ambassade aangeboden buffet.
Zaterdag 22 februari 2020, Ex-Vetrerie Sciarra, Via dei Volsci 122
Alvorens met de ochtendsessie te beginnen werd de vergadering van MediterraNed hernomen en werden de lopende zaken afgewikkeld. Hierna volgde deel 2 van het panel Taal-, Vertaalkunde en Kritiek (chair Franco Paris), met bijdragen van Dolores Ross-Paola Gentile (“Genusverschillen in taal en vertaling”; belichting van het verschijnsel, vooral aan de hand van de Italiaanse vertaling van Benali’s De langverwachte, 2005, door Claudia Di Palermo), Angela Albanese (“De vertaling van de onbepaalde vertelstem in Twee vrouwen van Harry Mulisch”), Camilla Pargentino (“Máxima Zorreguieta semiotisch gelezen. De vernederlandsing van een Latijns temperament”; in het bijzonder haar idelogische functie om de oudere mythe van de Nederlandse monarchie te vernieuwen met elementen die als niet-Nederlands worden gezien), Stefano Musilli (“Een typisch vrouwelijke schrijfstijl; seksisme in boekrecensies”), Marie Molenaers (“Een cognitief-sociolinguïstische kijk op het gebruik van “gender” in de onderwijscontext: een vergelijking tussen de 19de-eeuwse Spaans- en Nederlandstalige pers”), en Maria José Calvo (“Nederlandse schrijfsters in de digiale Spaanse pers”).
Na een korte lunch werd de bijeenkomst afgesloten met een rondleiding in San Clemente, het Colosseum en de omgeving.
De verschillende sessies van de Bijeenkomst werden bezocht door een publiek van tussen de 50 en 70 personen.
Organisatie: Francesca Terrenato en Leen Spruit