Shortlist Europese Literatuurprijs 2014 bekend

de Europese Literatuurprijs zowel de schrijver als de vertaler van de winnende roman bekroont. De prijs wordt uitgereikt op zondag 7 september, tijdens Manuscripta op het Utrechts Uitfeest.

De volgende vijf romans zijn genomineerd (in alfabetische volgorde op naam van de auteur):

- De vlucht van Jesús Carrasco, vertaald uit het Spaans door Arie van der Wal (Meulenhoff)

- De preek over de val van Rome van Jérôme Ferrari, vertaald uit het Frans door Jan Pieter van der Sterre & Reintje Ghoos (De Bezige Bij)

- Fuck America van Edgar Hilsenrath, vertaald uit het Duits door Elly Schippers (Anthos)

- Het reisverbod van Ismail Kadare, vertaald uit het Albanees door Roel Schuyt (Van Gennep)

- Bleke Niko van Tomek Tryzna, vertaald uit het Pools door Karol Lesman (De Geus)

Enkele overwegingen van de jury bij de selectie van de shortlist:

Een jongen ontvlucht zijn dorp. Rond dit eenvoudige gegeven bouwt Jesús Carrasco in De vlucht een roman die zich net zo makkelijk laat lezen als roadmovie, politieke parabel als religieuze mythe. Daarbij hanteert hij een virtuoze en beeldrijke taal die de hitte van het droge Spaanse landschap en het boek invoelbaar maakt. Arie van der Wal heeft die effecten in zijn prachtige vertaling volkomen weten te behouden.

Via de lotgevallen van een mini-imperium, een bar in een dorp op Corsica, beschrijft Jérôme Ferrari in De preek over de val van Rome opkomst, bloei en verval van een grotere, Europese geschiedenis. Zijn soms paginalange zinnen kunnen de lezer in een hallucinante roes brengen, de woordkeuze van vertalers Jan Pieter van der Sterre en Reintje Ghoos volgt naadloos de rijke taal van het Franse origineel.

Fuck America gaat over Jacob Bronsky, een arme Joodse emigrant die in het New York van de jaren '50 zijn autobiografische debuutroman schrijft en in leven blijft met minderwaardige baantjes. Edgar Hilsenrath weet de schrijnende belevenissen van deze Holocaust-overlevende op zeldzaam lichtvoetige wijze te beschrijven. De bedrieglijke eenvoud van Hilsenraths taal is door vertaalster Elly Schippers even trefzeker en overtuigend in het Nederlands vormgegeven.

In Het reisverbod van Ismail Kadare wordt toneelschrijver Rudian Stefa ondervraagd over de zelfmoord van een meisje. Door het onderzoek komt de beknelling van communistisch Albanië pakkend naar voren. De virtuositeit van Kadare is door Roel Schuyt perfect vertaald: hij laat zijn taal met grote vanzelfsprekendheid switchen van ernst naar ironie, van politiek naar teder, van journalistiek naar mythologisch.

Bleke Niko is het hilarische verhaal van een bijna-volwassen puber die er in het communistische Polen van de jaren zestig van droomt een geniaal filmregisseur te worden. Tomek Tryzna schildert een bijzonder levendig portret van Niko en zijn omgeving, van een gedroomd maar niet verwezenlijkt leven. Het pittige, van slang en schuttingtaal doorspekte Pools is door Karol Lesman weergaloos vertaald in een rijk geschakeerd Nederlands idioom.

De Europese Literatuurprijs wordt in 2014 voor de vierde keer uitgereikt en bekroont de beste hedendaagse Europese roman die in 2013 in Nederlandse vertaling is verschenen. Eerder wonnen Limonov van Emmanuel Carrère en vertalers Katelijne de Vuyst en Katrien Vandenberghe, Alsof het voorbij is van Julian Barnes en vertaler Ronald Vlek en Drie sterke vrouwen van Marie NDiaye en vertaler Jeanne Holierhoek. De prijs bestaat uit een geldbedrag van € 10.000 voor de schrijver en € 5.000 voor de vertaler van het bekroonde boek.

De longlist van de Europese Literatuurprijs 2014 werd door vijftien kwaliteitsboekhandels gekozen. Een vakjury selecteert daaruit de shortlist en de winnaar. De jury bestaat uit:

- Alexander Rinnooy Kan, voorzitter; hoogleraar economie en bedrijfskunde aan de UvA en fervent lezer

- Christaan Weijts, schrijver en literair criticus

- Eric Metz, docent vertaalwetenschap aan de UvA, vertaler Russisch en Tsjechisch

- Joost Baars, Boekhandel van Rossum, Amsterdam

- Karien Hilbers, Eerste Bergensche Boekhandel, Bergen

De Europese Literatuurprijs is een initiatief van het Nederlands Letterenfonds, Academisch-cultureel centrum SPUI25, weekblad De Groene Amsterdammer en Athenaeum Boekhandel en wordt financieel mogelijk gemaakt door het Nederlands Letterenfonds en het Lira Fonds.

Website Europese Literatuurprijs