Read this column in English
De vorige keer (lees deel één van deze serie hier) eindigde ik ermee dat Aletta mijn aanbod haar boek te vertalen had geaccepteerd. Het was inmiddels januari 2018 en de volgende stap moest genomen worden. Zij zou haar Engelse uitgever Brad van Ashgrove Publishing informeren dat ze een vertaler gevonden had en met hem de opties voor een mogelijke Nederlandse editie bespreken. De exploitatierechten, waaronder de vertaalrechten vallen, liggen immers bij de uitgever van het oorspronkelijke werk en híj moet dan ook goedkeuring verlenen. Brads reactie was gelukkig bijzonder positief. Op zijn minst zou er een e-boek uitgebracht kunnen worden. In dit prille stadium bestonden er nog twijfels of er ooit een gebonden uitgave of paperback van een Nederlandstalige 'Looking for Uncle Joop' zou verschijnen.
(Afbeelding: met de auteur Aletta Stevens tijdens de lancering van 'Het tweede schot')
Aletta en ik spraken af dat we beiden ons best zouden doen een geschikte Nederlandse uitgever te vinden die bereid zou zijn de vertaalrechten te kopen. Bovendien zouden we in april samen de London Book Fair bezoeken en daar ons geluk beproeven. Op deze beurs zijn alle partijen vertegenwoordigd die op de een of andere manier met boeken te maken hebben.
We hadden dan nog wel geen Nederlandse uitgever, we lieten ons daardoor niet uit het veld slaan. Op het moment dat we die zouden vinden, moesten we immers bij wijze van spreken al in de startblokken staan. De opleiding Literair Vertalen, waar ik het de vorige keer over had, was tijdrovend. Hiernaast volgde ik een aantal webinars over hetzelfde onderwerp. Ik wilde straks vooral beslagen ten ijs komen en een gedegen fundament hebben. Ondertussen kwamen er nieuwe feiten aan het licht die Aletta in de Nederlandse editie wilde opnemen. Ze moest er goed over nadenken hoe en welke informatie en foto’s als supplement toegevoegd zouden kunnen worden. Verder moesten we er ook al bij stilstaan wat we de nieuwe uitgever zouden toesturen. De proefvertaling die ik voor Aletta gemaakt had, was misschien niet lang genoeg. Bovendien zou iemand hier een frisse blik op moeten werpen. Als je lang met een tekst bezig bent, dan word je blind voor je eigen idiosyncrasieën en eventuele stijlfouten.
Op aanraden van Aletta stuurde ik haar mijn bio, die zij vervolgens in enkele zinnen krachtig samenvatte. Deze Engelstalige bio, waarin relevante kwalificaties beschreven staan, kon zij Brad toesturen. De Nederlandstalige versie zou dadelijk geschikt zijn voor de Nederlandse uitgever.
Half februari besloot ik contact te maken met Susan Ridder. Susan is lid van hetzelfde beroepsinstituut als waar Aletta en ik lid van zijn. Jaren geleden had ik haar tijdens een weekendworkshop leren kennen. Ik wist dat zij boeken vertaalde en hoopte dat ze mijn vertaling grondig onder de loep wilde nemen. Ik maakte van de gelegenheid gebruik haar meteen te vragen aan welke voorwaarden een proefvertaling aan een uitgever moest voldoen. Susans antwoord kwam snel. Ze wilde met alle plezier naar mijn tekst kijken, maar zei er meteen bij dat dit wellicht niet nodig was. ‘Het gaat uitgevers voornamelijk om een indruk van de tekst zoals die in het Nederlands zou zijn, niet zozeer om de vraag of je het Engels goed vertaald hebt.’ Verder vertelde zij dat Nederlandse uitgeverijen tegenwoordig minder vertaalde literatuur aankopen, omdat de verkoop daarvan enorm is teruggelopen. Dit geldt met name voor fictie. Ze raadde ons aan vooral de websites van de uitgeverijen en hun fondsen te bekijken. Zodoende konden we inschatten of ons boek in het fonds zou passen. Buitenlandse boeken moesten sowieso een streepje voor hebben willen ze deze überhaupt in aanmerking nemen. Vervolgens citeerde ze redacteur Patricia de Groot van Uitgeverij Querido, die in een lezing uit de doeken had gedaan wat buitenlandse boeken voor uitgeverijen aantrekkelijk maakt. Het was in elk geval duidelijk dat we er niet zomaar vanuit mochten gaan dat we moeiteloos een geschikte uitgever zouden vinden.
Toen wij potentiële uitgeverijen benaderden, attendeerden wij ze op de recensies die lezers van 'Looking for Uncle Joop' achtergelaten hadden op de sites van amazon.co.uk en bol.com. Ook gaven wij nadere informatie over de totstandkoming van het boek. Het persbericht dat destijds in de Balkster Courant had gestaan en een artikel dat Aletta voor een Engelstalig vaktijdschrift geschreven had, waren bij uitstek geschikt.
Na de eerste afwijzingen werden de inspanningen die wij ons getroost hadden onverwacht toch nog snel beloond. Aletta had van een bevriend auteur de naam doorgekregen van een uitgeverij in Friesland, Bornmeer | Noordboek, van wie zij een positieve reactie ontvangen had. Onze droom kwam een stapje dichterbij.
Lees de volgende keer hoe het verder ging.
Mocht u interesse hebben mijn eerste boekvertaling te lezen, klik dan hier.
Meritha Paul (Londen)