Meritha Paul over haar eerste boekvertaling: in de coulissen

Read this article in English.​​​​​​​

De vorige keer eindigde ik ermee dat Aletta een potentiële uitgeverij gevonden had om een Nederlandse editie van haar boek te publiceren. 

De communicatie tussen Aletta en Uitgeverij Bornmeer | Noordboek kwam al snel op gang. Zij kreeg de voorlopige toezegging dat haar boek onder Noordboek zou worden uitgebracht, aangezien het goed paste bij de reeks regionale geschiedenisboeken van het fonds. Tryntsje van der Steege was de uitgever die zich over deze taak zou ontfermen. Zoals later zou blijken, werkte zij nog maar net bij de uitgeverij. Zij was dus, net als ik, een newbie, waar het het publiceren van een boek betrof. 
Aletta beloofde haar een exemplaar van Looking for Uncle Joop te sturen. Verder wilde Tryntsje op termijn een deel van de vertaling hebben om een goede indruk van de Nederlandse tekst te krijgen. Ik had slechts zes bladzijdes – ongeveer 2000 woorden – vertaald; dit bleek gelukkig voldoende. Mocht Tryntsje op basis van de Engelse tekst nog andere stukken in vertaling willen lezen, dan zou zij dit laten weten.

Nadat we voor een vijfde keer kritisch naar mijn vertaling hadden gekeken, mailde ik de tekst naar Susan. Ik had met haar afgesproken dat zij hem als een onafhankelijk stuk zou lezen. De Engelse brontekst stuurde ik dan ook slechts ter referentie mee. Susan reageerde binnen een week:

‘Wat de vertaling betreft denk ik dat je de stijl en sfeer van het verhaal heel goed getroffen hebt. (…) je bent heel goed op weg [maar] ‘persklaarmakers’ zullen altijd verbeteringen in je werk aanbrengen, hoe lang je ook al vertaalt.’ 

Ik was blij met Susans reactie. Vooral omdat ik wist dat Aletta onder de indruk was van haar expertise en ervaring. 

In diezelfde week reageerde Tryntsje enthousiast op het boek van Aletta. Ze was prompt ook erg benieuwd naar een vertaald fragment. Nu werd het pas echt spannend. Alles moest perfect zijn, want we konden maar eenkeer een eerste indruk maken. Na nog een allerlaatste check en enkele kleine wijzigingen, stuurde ik Tryntsje een gepolijste vertaling, compleet met mijn bio. Alle zinnen lazen nu vlot en de hele tekst lag beter in het gehoor. Zou hij haar bevallen? Het was half maart 2018. Een paar dagen later kregen wij het nieuws waarop we hadden gehoopt: 

‘Dank voor het toesturen van het vertaalfragment, dat er prima uitziet. Wij zijn erg enthousiast over de mogelijkheid om deze Nederlandse uitgave van uw familiegeschiedenis te publiceren.’

Over een maand zou Aletta naar Friesland gaan om de details te bespreken. Zij zou ook namens mij de onderhandelingen voeren, en zij vroeg mij alvast hoelang ik over het vertalen dacht te doen. Ik vond het erg lastig een weloverwogen antwoord te geven. Met een beetje nattevingerwerk zei ik dus maar dat ik eind van het jaar als streefdatum wilde aanhouden.
Na een periode van relatieve stilte, was het in april zover. Aletta ontmoette voor het eerst onze uitgever Tryntsje en de directieleden Steven Sterk en Robert Seton. Ik vond het eigenlijk merkwaardig dat Aletta deze onderhandelingen alleen aanging, dat wil zeggen, zonder Brad, haar Engelse uitgever. Bij zijn uitgeverij lag immers het eigendomsrecht van haar boek.’ Volgens Aletta hoefden we ons echter geen zorgen te maken. Brad was een man van weinig woorden en zijn reactie 'All good news re the foreign edition' was dan ook afdoende. De onderhandelingen waren op gang gekomen. Maar zolang nog niemand een handtekening geplaatst had, kon Noordboek zich nog altijd terugtrekken. 
Eenmaal weer in Engeland liet Aletta mij weten dat Tryntsje mij na het toesturen van deel een (het boek bestaat uit drie delen) aanwijzingen zou geven waarmee ik rekening moest houden bij het vertalen van delen twee en drie. Het ging haar erom dat zo min mogelijk correcties aangebracht hoefden te worden en dat lezers niet de indruk konden krijgen dat het om een vertaling ging. Dit was voor mij een vanzelfsprekendheid.

Intussen was het half mei en ik begon de kriebels te krijgen. Er stond nog niks vast en niets was zeker. Ik wilde zo langzamerhand zekerheid hebben. Het verlossende woord kwam gelukkig niet lang daarna. De twee uitgevers waren tot overeenstemming gekomen. Wat restte, was de ondertekening van het contract. Ik was blij, hoewel m’n blijdschap ingetogen was. Ik had het gevoel alsof ik vanuit de coulissen naar de generale repetitie op het podium stond te kijken, maar wel geacht werd straks de hoofdrol te spelen. Ik hoopte dat het meer zou gaan leven als ik eenmaal met de uitgever kennis had gemaakt en ook een contract had.Ondertussen ging ik stug door met vertalen. Deel een was af en op 25 julinam Tryntsje voor het eerst contact met mij op en stuurde mij een auteurshandleiding en nadere instructies – dit was exact negen maanden nadat Aletta mijn aanbod accepteerde haar boek te vertalen. Het ‘echte’ werk kon beginnen.

Mocht u interesse hebben mijn eerste boekvertaling te lezen, klik dan hier.

Meritha Paul (Londen)