Engels verdringt Nederlands

Het Engels wint steeds meer terrein ten koste van het Nederlands. Zo is er aan de universiteiten een groeiende tendens om master- en doctoraatsopleidingen in het Engels aan te bieden en tellen wetenschappelijke publicaties niet meer mee als ze alleen in het Nederlands verschijnen. Op de VUB vindt op 25 oktober 2013 een studiedag plaats over de wenselijkheid van deze evolutie.

Voor economen is het een gunstige ontwikkeling, maar hebben ze gelijk? Kunnen we maar beter afstand nemen van de gedachte dat de moedertaal de cultuur draagt waarbinnen elk individu zich heeft ontplooid? Is het tenslotte niet onze eerste taal die ons creatief denken mogelijk maakt, of ten minste toch aanscherpt, bv. via metaforen? En is het niet onze eerste taal waarin we ons genuanceerd kunnen uitdrukken?

Europa heeft hierover een stelling ingenomen, een statement gemaakt. De Europese burger heeft recht op informatie over en communicatie met de Europese Unie in zijn of haar eerste taal, tenminste als die taal behoort tot de 24 officiële Europese talen. Het is een mooi en weloverwogen principe. Maar in de praktijk is ook binnen de Europese instellingen het Engels de belangrijkste werktaal (soms ook nog het Frans en heel af en toe het Duits).

Als zowel onderwijs en wetenschap, als innovatie en beleidsvorming het Engels als eerste taal gebruiken, riskeren we domeinverlies (de woordenschat voor een vakgebied is niet meer actueel) en/of functieverlies (de taal wordt niet meer in alle omstandigheden/op alle terreinen gebruikt) in alle andere talen. Dat wil zeggen dat er niet meer ten volle kan worden nagedacht, gedoceerd, gepubliceerd en gediscussieerd over een aantal vakgebieden in die talen omdat de terminologie niet meer actief wordt ontwikkeld. Welke toekomst hebben de andere Europese talen naast het Engels dan in Europa? En concreet, is er gevaar voor domein- en functieverlies binnen het Nederlandse taalgebied?

Op deze vragen krijgt u een antwoord van de sprekers tijdens de TiNT-dag (de dag van de Terminologie in het Nederlandse Taalgebied), die op 25 oktober 2013 op de campus van de VUB plaatsvindt. De buitenlandse gastspreker is prof. dr. Marita Kristiansen (Departement Professionele en Interculturele Communicatie (Norwegian School of Economics), Bergen, Noorwegen). Zij is expert op het gebied van vaktaal en communicatie met publicaties over o.a. domeinverlies en taalplanning. Alle andere sprekers zijn Nederlandstaligen die zullen ingaan op de problematiek van domeinverlies en die verslag zullen doen van hun ervaringen met Nederlandstalige terminologie. Het programma vindt u op de Taalunieversum-website.