Zomaar twee krantenberichten, het ene van 9 juli jongstleden, en het andere van twee dagen later.
In het eerste lees ik over een uitspraak van het Europese Hof van Justitie. Het Hof heeft nu bepaald dat het aan de lidstaten van de Europese Gemeenschap toegestaan is om nieuwkomers aan een inburgeringsexamen te onderwerpen. En er mag ook een taaltoets afgenomen worden. En slagen voor allebei mag een voorwaarde zijn voor een verblijfsvergunning.
Ik denk eigenlijk dat de meeste mensen dat volstrekt redelijk vinden, niet alleen het Hof maar ook de lidstaten en de autochtonen en de allochtonen. Minder eenvoudig is de praktische uitwerking. Zo lijkt me een heikel punt wie ervan vrijgesteld wordt. Wanneer is men er te oud voor? Bij welk I.Q. komt er waarschijnlijk helemaal niets van terecht? Hoef je geen inburgeringsexamen of taaltoets af te leggen als je chef-dirigent van het Concertgebouworkest wordt?
Een andere, en ik denk eigenlijk nog grotere moeilijkheid is de onuitroeibare gedachte bij velen dat je een taal wel eventjes via een cursus leert. Stuur die mensen naar een taalcursus, en dan zullen ze daar wel Nederlands leren. Wie geen of onvoldoende Nederlands beheerst, moet gewoon even bijgespijkerd worden. Negentig procent van de samenleving denkt er zo over (als ze er al überhaupt over nadenkt).
Nu wil het geval dat ik door omstandigheden nogal veel buitenlanders ken die Nederlands leren. In alle gradaties van gevorderdheid. Petje af. Het merendeel van hen kan inderdaad wel een gesprekje voeren in het Nederlands, sommigen kunnen zelfs dikke Nederlandse boeken lezen. Maar slechts zeer weinigen kunnen het ook schrijven. Ik bedoel, zo schrijven dat je er in je beroep iets mee kan doen. Dat betekent dat de meesten, als ze in Nederland een baan zouden moeten zoeken en gaan werken, toch niet verder komen dan tomaten plukken en asperges steken. En nu heb ik maar het idee dat al die mensen die onze nieuwkomers graag aan een taalcursus onderwerpen, denken dat een cursusje hier en een inburgeringsexamentje daar de nieuwkomers geschikt zou maken voor een echte baan in Nederland.
Tweede krantenbericht, 11 juli 2015. Het gaat over de nasleep van de ramp met de MH17 boven Oekraïne. Nog steeds komt er nieuwe informatie boven water. Ik citeer: "Nederland had vanwege gebrek aan rechtstreeks contact de eerste dagen na de aanslag nauwelijks zicht op wat zich afspeelde op en rond de rampplek. Op de ambassade in Kiev sprak geen van de Nederlandse diplomaten Russisch of Oekraïens." Een week later heeft minister Timmermans van elders diplomaten laten aanrukken die wel Russisch spraken.
Op de ambassade in Kiev sprak geen van de Nederlandse diplomaten Russisch of Oekraïens. Ik herhaal die zin keer op keer, maar begrijpen doe ik hem nog steeds niet. Op de ambassade in Kiev sprak geen van de Nederlandse diplomaten Russisch of Oekraïens .....
Ik heb het idee dat die twee krantenberichten op de een of andere manier met elkaar te maken hebben.
Joop van der Horst (Leuven)